Crowdfunding is een soort financiering waarbij ondernemers, stichtingen of particulieren een beroep doen op het publiek om aan hun kredietbehoefte te voldoen. Vaak gaat het om een match tussen investeerders en kredietvragenden.
- Wat is crowdfunding?
- Hoe werkt crowdfunding?
- Platforms en crowdfunding websites
- Een campagne starten
- Crowdfundingvormen
- Investeren in crowdfunding
- Ontstaan
- Juridisch
- Veelgestelde vragen
Wat is crowdfunding?
Crowdfunding is een soort bedrijfsfinanciering waarbij ondernemers, stichtingen en particulieren een beroep doen op het publiek om hun kredietbehoefte ingevuld te krijgen. In principe vragen deze organisaties dus geld aan andere organisaties en geïnteresseerden die het doel steunen.
Wie denkt aan crowdfunding, zal als eerste denken aan culturele en creatieve of technische initiatieven. Dat komt doordat veel bedrijven en deze sectoren zich bezighouden met crowdfunding. Technologiebedrijven bieden bijvoorbeeld hun idee aan op Kickstarter of Indiegogo, om zo geïnteresseerden te vinden die het plan ‘backen’. Ze, ook wel ‘backers’ genoemd, investeren in het product en krijgen uiteindelijk het eindproduct opgestuurd.
Dit is allang niet meer de enige vorm van crowdfunding. Tegenwoordig is crowdfunding er in allerlei soorten en maten. Of een bedrijf nu een product wil financieren of geld ophaalt voor het aankopen van een bedrijfspand; voor allerlei doelen kan een actie gestart worden.
Hoe werkt crowdfunding?
Nu het begrip crowdfunding een definitie heeft, kunnen we nader onderzoeken hoe crowdfunding precies werkt. Hoe kan een campagne worden gestart en hoe werkt het van begin tot eind?
- Aanmelden bij een crowdfundingplatform
Wie een goed idee heeft en op zoek is naar krediet kan zich aanmelden bij een crowdfundingplatform. Deze platformen zijn er voor verschillende doelgroepen. Zo is er bijvoorbeeld een apart platform voor de horeca, maar zijn er ook platforms voor techbedrijven.
Aanmelden kan op de website zelf, nadat men aanbieders heeft vergeleken. Sommige platforms vragen om een commissie, terwijl anderen op andere manieren een vergoeding ontvangen voor de ter beschikking gestelde ruimte.
- Een project aanmaken
Wanneer er een account is aangemaakt op een crowdfundingplatform, kan het bedrijf of de initiatiefnemer een project aanmaken. Vaak wordt er gevraagd een soort pitch voor te bereiden waarin de vrager van het krediet aangeeft wat het product is en waarvoor het geld wordt gebruikt.
Meestal wordt er ook een video of een begeleidend schrijven bijgevoegd over hoe het geld terugverdiend zal worden. Bij de meeste vormen van crowdfunding gaat het immers om een lening, beloning, investering of aandelen.
- Het project starten
Zodra de pitch is opgezet en alle voorbereidingen zijn getroffen, kan het project op het platform gestart worden. Het is dan zaak dat zoveel mogelijk mensen de actie zien en overgaan tot het lenen van geld, het investeren of het afnemen van aandelen.
Enige vorm van promotie is dus benodigd. Soms kan het platform daarbij helpen en soms kan er ook ruimte gekocht worden om gepromoot te worden. De meeste bedrijven kiezen ervoor om zelf een marketingcampagne op te zetten om de crowdfundingactie te promoten.
- Het geld wordt opgehaald
Geïnteresseerden kunnen besluiten geld te lenen, te doneren, te investeren of om te zetten in aandelen. Het geld wordt dan dus daadwerkelijk opgehaald. Vaak is op de website van het platform een dashboard te zien met het verloop van de actie.
Het platform regelt de contracten, zorgt ervoor dat de investeerders het geld ook daadwerkelijk storten en neemt de periodieke rente- en aflossingsbetalingen voor zijn rekening. Op die manier verloopt de actie veilig voor zowel investeerders als voor ondernemers die een kredietbehoefte hebben.
- Het geld wordt uitbetaald en de ondernemer kan beginnen.
Na afloop van de actie wordt het opgehaalde bedrag uitgekeerd aan de ondernemer. De ondernemer kan dan beginnen aan het verwezenlijken van het plan of van een eventueel product.
Bij deze stap is het essentieel dat de kredietvragende partij goed contact onderhoudt: houd degenen die geld hebben ingelegd op de hoogte over de vorderingen in het proces en laat zien dat het project volop is begonnen
- Betaal het geld terug
Sommige platforms staan donaties toe, maar bij de meeste platformen gaat het om een lening, investering of om het verhandelen van aandelen. Het geld dat is opgehaald moet uiteraard terugbetaald worden.
Bij producten is het zaak om de producten tijdig te leveren, maar als het gaat om een actie waarbij een bedrijf opgebouwd moet worden, is het belangrijk op tijd het opgehaalde geld terug te betalen. Uiteraard komen hier fees en rente bij kijken.
Risico & rendement bij crowdfunding
Investeren in crowdfunding is risicovol. Het valt te vergelijken met het investeren in private bedrijven. Er is altijd een kans dat een onderneming niet aan de verplichtingen kan voldoen en de investeerder de investering in zijn geheel of gedeeltelijk kwijtraakt.
Veel platformen bieden vandaag de dag projecten aan met verschillende rendementsprofielen, waarbij het uitgangspunt is dat een investering een maatschappelijk en een financieel rendement moet bieden. Het financieel rendement moet passen bij het risicoprofiel van de investering. Tegenover een hoog risico staat dan ook een hoog financieel rendement.
Doorgaans valt de regel van 10 procent aan te houden. Dat houdt in dat het raadzaam is om niet meer dan 10 procent van het vrij belegbare vermogen te investeren in een crowdfundingproject. Het risico kan worden gespreid door in tien verschillende projecten te investeren.
Crowdfunding in Nederland
Steeds meer bedrijven voldoen aan hun kredietbehoefte door geld op te halen middels crowdfunding. In 2019 werd in Nederland voor 424 miljoen euro gecrowdfund. Dat is 29 procent meer dan in 2018, toen 329 miljoen euro werd opgehaald. In 2019 werden meer dan 10.000 projecten en ondernemingen succesvol gefinancierd.
Vooral financieringen voor ondernemingen worden steeds populairder. Maar liefst 91 procent van de crowdfundingacties zijn bedoeld voor ondernemingen. De meest populaire vorm van crowdfunding is dan het verstrekken van leningen. Ongeveer 89 procent van de opgehaalde bedragen werden opgehaald als leningen.
Daarmee valt te stellen dat crowdfunding een steeds populairdere methode wordt om aan de kredietbehoefte te voldoen. Naast leningen kunnen geïnteresseerden aandelen kopen.
Platforms en crowdfunding websites
In Nederland kennen we verschillende platforms voor crowdfunding. Dit zijn de meest gebruikte platforms op een rij:
Kickstarter
Kickstarter is een van de meest populaire crowdfunding sites. Het is bekend geworden als investeringsplatform voor uitvinders. Technologische en creatieve producten worden hier regelmatig geplaatst, in de zoektocht naar investeringen om het product te verwezenlijken.
Bij Kickstarter wordt vaak gewerkt met ‘pledges’. Een investeerder steunt dan het product voor een specifiek bedrag, en krijgt daar iets voor terug, Hoe hoger het sponsorbedrag, hoe groter de beloning. Zo zijn er producten waar men voor 50 euro het basisproduct krijgt en voor 200 euro een op maat gemaakte versie.
Indiegogo
Indiegogo is een crowdfundingsplatform met een iets specifiekere community. Tussen Indiegogo en Kickstarter zijn aardig wat overeenkomsten te vinden: de opzet is hetzelfde en de kosten zijn vergelijkbaar.
In tegenstelling tot bij Kickstarter, worden bij Indiegogo vooral creatieve projecten geplaatst. Het gaat dus niet zo zeer om een product, maar om het ondersteunen van bijvoorbeeld een artiest of een kunstenaar. Indiegogo is geschikt voor zeer uiteenlopende investeringsaanvragen.
Patreon
Patreon is crowdfunding op een andere manier dan gangbaar is bij crowdfunding. In plaats van eenmalig te investeren in een product, dienst of bedrijf, zet Patreon in op een doorlopende, vaste stroom van inkomsten.
Bij Patreon doneren gebruikers niet aan een project, maar aan een persoon. Ze doneren op regelmatige (maandelijkse) basis volgens een soort abonnement. Zo gaan investeerders dus voor langere tijd een relatie aan met een maker. Als tegenprestatie ontvangen investeerders vaak exclusieve video’s, kortingen en kijkjes achter de schermen.
Gofundme
Gofundme richt zich als platform vooral op inzamelingsacties. Kenmerk bij deze vorm van crowdfunding is dat het gaat om vrijwillige donaties. Daardoor zijn er vaak gratis fundraisers te vinden. Gofundme rekent geen platformkosten, waardoor de donatie zo goed als volledig naar de aanvrager gaat.
Donateurs op Gofundme geven vaak vooral aan goede doelen en aan personen die een steuntje in de rug kunnen gebruiken. Personen geven aan wat ze met het geld willen doen en houden donateurs op de hoogte. Wie investeert in een persoon op Gofundme doet dat vaak uit liefdadigheid en niet om een return on investment terug te krijgen.
Crowdrise
Crowdrise is een online tool voor fondsenwerving voor non-profitorganisaties, bedrijven en organisatoren van evenementen. Het is speciaal gebouwd voor fondsenwervers zonder winstoogmerk. Daardoor is het vooral geschikt voor liefdadigheidsacties, zoals donaties voor hardlopen, wandelingen, fietsen en andere evenementen.
Het idee achter Crowdrise is dat het een hulpmiddel is om samenwerking en participatie mogelijk te maken. Het gaat dus niet zo zeer om het financieren van een bedrijf of een product. Dit platform is dus vooral geschikt voor liefdadigheidsinstellingen die kapitaal nodig hebben.
Crowdfunder
Crowdfunder is een internationaal platform, dat zich vooral richt op start-ups. Beginnende ondernemers en investeerders ontmoeten hier elkaar. Het platform telt meer dan 200.000 leden, met meer dan 15.000 geaccrediteerde investeerders.
Bij Crowdfunder maakt het soort onderneming niet uit. Iedereen met een (goed) idee kan geld ophalen bij investeerders. Op de voorpagina van het platform staan de meest succesvolle campagnes en campagnes die speciaal onder de aandacht zijn gekomen. Of een ondernemer nu een restaurant wil opzetten of een VPN-dienst wil beginnen, bij Crowdfunder is ieder idee geschikt voor een investering.
Give
Give is een crowdfunding platform dat zich vooral richt op non-profitorganisaties. Daarbij valt te denken aan startende muzikanten die de wereld willen veranderen, maar ook aan mensen met hoge medische kosten, die een duwtje in de rug nodig hebben.
Doelen kunnen worden verwezenlijkt met Give. Het idee is dat een persoon of een team een campagne opzet om goed te doen in de wereld. Donateurs geven dan geld, zonder daar iets terug te verwachten.
Kentaa
Kentaa is een online fundraiser, die mensen en organisaties helpt om zich in te zetten om iedereen een kans te bieden op een goed leven. De ideologie is dat we samen de wereld een stukje beter maken. Daarvoor kunnen teams gebruikmaken van eigen online platforms en tools, om zoveel mogelijk geld op te halen.
Het verschil tussen Kentaa en andere platformen is dat er meer wordt ingezet op kennis. Kentaa geeft bijvoorbeeld ook advies om successen te boeken met crowdfunding, event fundraising, peer-to-peer fundraising en online collectoren. Het klantenbestand van Kentaa bestaat uit onder meer goede doelen, universiteiten, musea, zorginstellingen en sportverenigingen.
Geldvoorelkaar
Geldvoorelkaar is een Nederlands platform dat zich vooral richt op MKB-ondernemers en vastgoedbeleggers. Door middel van crowdfunding realiseren ze de groei van hun bedrijf. Investeerders kunnen via het platform instappen in verschillende bedrijven en ondernemingen.
Het platform is zo gebouwd, dat investeerders een rendement terugkrijgen op hun investeringen. Op die manier worden kredietverstrekkers en aanvragers met elkaar verbonden, middels de crowd. Dit platform beschikt over een AFM-vergunning. Inmiddels zijn er al ruim 255.000 investeringen gedaan en is er meer dan 226 miljoen euro geïnvesteerd in verschillende projecten.
Lendahand
Lendahand is een crowdfunding platform dat gelooft in het bouwen van een betere wereld. Inmiddels is al meer dan 50 miljoen euro geïnvesteerd in 15 verschillende landen. Investeerders kunnen meewerken aan het projecten in het buitenland, maar dat hoeft niet; er kan ook aan lokale projecten meegefinancierd worden.
Sommige projecten worden gefinancierd middels een lokale partner. In dat geval is er een partner die risico’s op koersschommelingen en faillissementen grotendeels afdekt, tegen een lagere rente. Net als bij gewone investeringsronden is er een leningnemer, een leenbedrag, een looptijd en een bepaalde rente op jaarbasis.
Matching Capital
Matching Capital noemt zichzelf ‘de vervolgstap na crowdfunding. Op dit platform worden vastgoedprojecten gefinancierd door meerdere investeerders. Dat gaat meteen met forse bedragen: het instapbedrag kan zomaar 10.000 euro per project bedragen. Het is daarom een platform dat investeerders aan zowel Nederlandse als internationale vastgoedprojecten koppelt. Het project ging voor het eerst online in 2017. Vanwege de grootte van de projecten en de sommen geld die moeten worden opgehaald wordt niet ieder project geaccepteerd. Bekende voorbeelden van projecten zijn de verhuur van eengezinswoningen, huisvesting voor senioren of de verbouwing van een hotel. Gemiddeld heeft een project op dit platform een financieringsbehoefte van 200.000 tot 400.000 euro, maar er zijn ook projecten met een behoefte van meer dan een miljoen euro te vinden. De looptijd van de lening ligt tussen de één en de vijf jaar.
Oneplanetcrowd
Oneplanetcrowd presenteert zich als het crowdfundingplatform voor sociale en duurzame ondernemingen. Het platform zet daarom ook vooral in op duurzame innovatie. Het idee is dat uitdagingen in sustainability worden aangegaan met ondernemingen en investeerders. Innovatieve ondernemingen en toekomstgerichte investeerders worden samengebracht om de transitie naar een duurzame economie te versnellen.
Op het platform worden gevestigde ondernemingen en projecten gefinancierd. Alle ondernemingen leveren een bijdrage aan bijvoorbeeld het milieu of een betere manier van leven. Het platform is onderdeel van StartGreen Capital, dat sinds 2006 in duurzame bedrijven en energieprojecten investeert.
Kapitaal op Maat
Crowdfunding is een van de manieren waarop ondernemers bij Kapitaal Op Maat aan een krediet kunnen komen. Het presenteert zich als een platform voor ondernemers in het MKB die op zoek zijn naar een financiering. Middels crowdfunding lenen investeerders, in ruil voor rendement, geld uit aan ondernemers. Dat is het principe van ‘Bankvrij financieren’.
In totaal is er middels Kapitaal op Maat al voor 35 miljoen euro geïnvesteerd. De gemiddelde doorlooptijd bedraagt 14 dagen, met een gemiddeld netto rendement van 4,26 procent. Het platform heeft bijna zesduizend actieve investeerders.
Waarde voor je Geld
Waardevoorjegeld wil ondernemers met ambitie samenbrengen met investeerders die op zoek zijn naar meer waarde voor hun geld. Daarom wil het platform ‘waardenvol’ werken. Het idee is dat investeerders in meer investeren dan alleen financiële waarde. Er wordt geïnvesteerd met het hoofd en met het hart.
Investeren kan bij Waardevoorjegeld gebeuren door zowel particulieren als door bedrijven. Om te kunnen investeren, wordt er eerst een investeerderstoets afgenomen. Zo zorgt het platform ervoor dat er veilig geïnvesteerd kan worden; de risico’s worden verkleind bij investeerders en kredietvragenden zijn er zeker van dat het geld daadwerkelijk beschikbaar is.
Funding Circle
Funding Circle is een platform dat ondernemers verbindt met investeerders. Het platform is vooral bedoeld voor zakelijke leningen voor het midden- en kleinbedrijf. Crowdfunding is bij Funding Circle een van de manieren om zakelijke plannen te financieren.
Om een crowdfundingactie te starten, moeten ondernemers eerst een vrijblijvende offerte aanvragen. Daarbij wordt de onderneming beoordeeld en wordt deze gekoppeld aan een risico-aanduiding. Zo is het voor de investeerder duidelijk waar hij of zij in investeert. De gelden die worden opgehaald, kunnen bij dit platform van zowel particuliere als institutionele investeerders afkomstig zijn.
Horeca Crowdfunding
Bij Horeca Crowdfunding kun je een crowdfundproject starten voor je eigen horeca-onderneming of zelf investeren in andere concepten. Al vanaf 250 euro investeer je in een horecaconcept. Daarop ontvangt de investeerder uiteraard een rendement en steunt de investeerder de horeca. Terugbetaling van de investering geschiedt op maandbasis, inclusief rente.
Horeca Crowdfunding heeft een AFM-ontheffing ‘Bemiddeling Opvorderbare Gelden’, in lijn met de wet op het financieel toezicht. Op dit moment is er al voor 31 miljoen euro geïnvesteerd door 6120 investeerders. Daarmee zijn meer dan 170 projecten gefinancierd, tegen gemiddeld 6,21 procent netto-rendement.
Symbid
Symbid is een investeringsplatform voor startups en veelbelovende bedrijven. Startende ondernemers kunnen financiering ophalen bij professionele investeerders en crowdfunders. Middels een quickscan kan de ondernemer uitvinden of Symbid het juiste platform voor hem of haar is.
Met behulp van Symbid werkt de startende ondernemer aan een pitch en strategie en worden investeerders aan het bedrijf gekoppeld. Dat gebeurt middels een financieringsronde op maat. De financieringsronde kan ook worden gecombineerd met een crowdfunding campagne om media exposure te genereren. Symbid heeft al geholpen bij meer dan 200 proposities, heeft meer dan 55 duizend private investeerders en meer dan 50 professionele investeerders. In totaal is er al voor ruim 32 miljoen euro geïnvesteerd.
CrowdAboutNow
Wie een onderneming wil starten, uitbreiden, veranderen of vernieuwen, kan kennismaken met het platform van CrowdAboutNow. Op het platform start de ondernemer een campagne waar niet alleen aandacht is voor de financiering, maar ook voor het vergaren van aandacht voor de onderneming.
Op het platform van CrowdAboutNow krijgt de onderneming een eigen pagina, met API-toegang om de actie op een eigen website te kunnen plaatsen. Ook geeft CrowdAboutNow tips en advies over het opzetten van de campagne. Daarbij kan het platform ondernemers ook in contact brengen met banken, grote investeerders en andere ondernemers. CrowdAboutNow heeft een vergunning van de AFM, als beleggingsonderneming.
Seedrs
Seedrs is een internationaal crowdfunding platform voor allerlei soorten ondernemingen. Het platform faciliteert de uitgifte van aandelen en converteerbare leningen. Eigenaren van het platform zijn Jeff Lynn en Carlos Silva, gevestigd in Oost-Londen.
De missie van Seedrs is het verbinden van investeerders aan ondernemers, zodat het succes kan groeien. Door de manier van werken van dit platform worden investeerders optimaal beschermd tegen risico’s, terwijl ondernemers kunnen doorgroeien. Houd er rekening mee dat dit een buitenlands platform is.
Doneeractie.nl
Doneeractie.nl is een Nederlands platform dat zich richt op crowdfunding middels donaties. De website is dus vooral bedoeld om non-profitorganisaties en privé-initiatieven te helpen. Het gaat hierbij om liefdadigheid, niet om het ontvangen van een return on investment.
Op de website zijn verschillende soorten categorieën te vinden: projecten voor een betere buurt of omgeving, projecten rondom dieren, goede doelen, medische acties, acties om het onderwijs te verbeteren en persoonlijke projecten. Daarnaast kunnen donateurs ook meedoen aan projecten binnen reizen en sport. Op de site kan geld worden ingezameld voor zichzelf, maar ook voor een ander of een goed doel. Dit gebeurt in drie stappen: het starten van een actie, het delen van een actie en het ontvangen van donaties.
Greencrowd
Greencrowd is een platform om duurzame energieprojecten te crowdfunden. Sinds 2012 verbindt het initiatiefnemers van groene projecten met investeerders. Het werkt met een klein team van zelfstandige, ervaren partners met ervaring in duurzame energie, als in financiële markten.
Bij Greencrowd is een project een investering in een productiemiddel voor duurzame energie of een energiebesparingsmiddel. Voordat een project wordt aangeboden, is deze al geanalyseerd. Bij iedere aanmelding worden het verwachte rendement (financieel en maatschappelijk) en de risico’s in kaart gebracht. Op die manier zijn financiers op het platform verzekerd van hun rente en inleg.
WeCapital
WeCapital is geen platform op zich, maar meer een kennisplatform rondom het ophalen van investeringen en crowdfunding. De ondernemer kan een financieringsscan invullen, waarbij WeCapital op zoek gaat naar de meest passende vorm van financiering. Bij de scan kijkt ook een crowdfunding-expert mee, zodat de ondernemer een persoonlijk advies kan krijgen.
Bij WeCapital wordt niet alleen gekeken naar crowdfunding, maar ook naar andere financieringsvormen voor bedrijven, zoals zakelijke leningen en zakelijke kredieten. Het heeft een eigen netwerk van financieringspartijen, zodat de ondernemer altijd verder komt.
VoorDeKunst
VoorDeKunst staat bekend als een van de grootste platforms voor crowdfunding in de creatieve sector. Onder meer kunstenaars en artiesten kunnen hier hun eigen crowdfundingproject starten. Het kenmerk van dit platform is dat het publiek zelf meebetaalt aan hetgeen waarvan ze genieten: kunst en cultuur.
Donateurs kunnen via de website van VoorDeKunst bijdragen aan een project van hun keuze. Dankzij kleine en grote donaties van particulieren en bedrijven zijn al meer dan 2000 projecten succesvol gefinancierd. Het platform werkt dus vooral aan de hand van donaties en dus niet via zakelijke leningen of kredieten, waarop normaal gesproken een return on investment komt.
DoneerDoel.nl
DoneerDoel.nl is een liefdadigheids crowdfundingplatform. Wie een project voor zichzelf of een ander wil starten, kan dat hier doen. De projecten op dit platform lopen erg uiteen: van het betalen van een studie van een jongen tot een inzamelingsactie voor het behoud, onderhoud en restauratie van oude kunstwerken. Op het platform kan een ieder een eigen geldinzamelactie starten.
Het kenmerk van DoneerDoel.nl is dat het gaat om liefdadigheid. ‘Investeerders’ geven geld om een ander vooruit te helpen, zonder daarvoor iets terug te verwachten. Sommige acties zijn tot 100 procent gefinancierd. Via het platform kunnen initiatiefnemers ook vragen om feedback om een actie succesvoller te laten verlopen.
Crowdbricks
Crowdbricks is een platform voor vastgoed crowdfunding in Nederland. Het is een initiatief van ‘Crowdpartners’ en ‘Huisadviseur Financiële Diensten’. De expertise is gebundeld om crowdfunding voor vastgoedprojecten mogelijk te maken.
Via Crowdbricks krijgen ondernemers toegang tot kapitaal. Bij het starten van het project wordt geld uitgeleend middels een hypotheek, om vastgoedprojecten te starten. Er wordt dan maandelijks afbetaald. In ruil voor het crowdfunden ontvangt een investeerder een bepaald rendement. Crowdpartners heeft een AFM-ontheffing en is onder toezicht gesteld van de AFM, waardoor investeerders legaal te werk kunnen gaan.
GetFunded
GetFunded is een crowdfundingplatform dat is gebaseerd op de principes van donaties. Iedereen kan een donatiecampagne starten voor het vervullen van zijn eigen droom of voor het vervullen van andermans droom. Donateurs kunnen geld geven via iDEAL. De aanvrager ontvangt een wekelijkse uitbetaling.
De bedoeling van GetFunded is dat donateurs de wereld een beetje mooier maken. Een campagne kan worden gestart door particulieren, maar ook door stichtingen, verenigingen en goede doelen. Zo werken donateurs en aanvragers samen aan een betere wereld.
1% Club
1% Club profileert zichzelf als ‘het crowdfunding platform waar je een wereld van verschil maakt.’ Het gaat hier dan ook om een platform waar duurzame projecten worden gefinancierd. Projecten kunnen worden gestart voor de omgeving, een buurt of voor de rest van de wereld. De ideologie erachter is dat lokale acties kunnen bijdragen aan werelddoelen.
Grote en kleine projecten dragen bij aan wereldwijde uitdagingen die zijn geformuleerd in de Sustainable Development Goals (SDGs) van de Verenigde Naties. Aan de hand van de internationale community hebben wereldverbeteraars toegang tot kennis en financiële steun van over de hele wereld. Tot nu toe is er via het platform meer dan 3,75 miljoen euro opgehaald, voor meer dan 1800 initiatieven in 100 landen.
Aygodutch
AygoDutch heeft verschillende verwijzingen in haar naam. In de eerste plaats: ‘Ay’, wat in het Engels staat voor ‘ja’, daarnaast heeft het ‘Go’ in de naam: de drijfveer en ‘Dutch’ voor Nederlands: nuchter, eerlijk en kansrijk. Oftewel AygoDutch. De ideologie van het platform is het MKB van Nederland verder te helpen en sterker te maken.
Bij AygoDutch kunnen ondernemers geld lenen middels crowdfunding. Investeerders kunnen op zoek gaan naar investeringsmogelijkheden en campagnes voor een return on investment. Om te kunnen investeren, moet er eerst een investeerderstoets gedaan worden. AygoDutch is in het bezit van een ontheffing van de AFM.
Crowdrealestate
Crowdrealestate is een crowdfundingplatform voor de vastgoedmarkt. Er kan geïnvesteerd worden met hypothecaire zekerheden. Zo kunnen investeerders bijvoorbeeld instappen voor de bouw of renovatie van appartementen en huurwoningen. In ruil voor de investering ontvangen ze een vaste rente per jaar, tegen een vaste looptijd.
Het idee van Crowdrealestate is dat vastgoed zekerheid moet bieden, omdat stenen niet zomaar verdwijnen. Beleggen in vastgoed biedt hypothecaire zekerheden. Daardoor heeft een investering altijd een onderliggende waarde. Wie aan de slag wil in het vastgoed kan een eigen project aanmelden, terwijl investeerders met een relatief klein bedrag al kunnen instappen in projecten.
Rabo&Crowd
Rabo&Crowd is een initiatief van de Rabobank. Samen met een lening van de bank en investeringen van de crowd, ondersteunt Rabo&Crowd ondernemend Nederland. Hiervoor werkt de bank samen met Nxchange. Investeerders worden klant van Nxchange en kunnen obligaties aankopen en verhandelen via de beurs op het platform.
Ondernemers kunnen bij Rabo&Crowd hun bankfinanciering en crowdfinance op één centrale plek regelen. Ook kunnen ze hun eigen netwerk inschakelen om te helpen bij de crowdfundingactie of besluiten het bedrijf naar de beurs te brengen. Het platform is vooral bedoeld voor ondernemers met grote toekomstplannen, die verder kijken dan alleen een lening.
Crowdcube
Het Britse Crowdcube opende in 2017 kantoren in Amsterdam en Parijs. De Britten denken dat startups over het gehele Europese continent meer behoefte hebben aan Britse investeerders. Het aantal Europese investeerders op het platform groeit en Britse investeerders hebben interesse hun portfolio ook in Nederland uit te breiden.
Sinds de oprichting in 2011 heeft het platform een groep van 390.000 investeerders verzameld voor crowdfunding, via aandelen en een incidentele obligatielening. Daardoor was in het eerste kwartaal al een funding van 23 miljoen pond mogelijk. Naast de vestigingen in Nederland en Parijs heeft het platform ook een vestiging in Spanje. Op die manier wil het platform Europa in contact brengen met Britse investeerders.
Cinecrowd
CineCrowd is een non-profit crowdfundingplatform waar filmmakers en filmliefhebbers elkaar treffen om financieringen voor filmprojecten rond te krijgen. Het platform begeleidt filmmakers intensief tijdens het crowdfundingproces.
Via de website kunnen filmmakers zich aanmelden. Het platform beoordeelt of het project geschikt is voor crowdfunding. Daarbij wordt gekeken naar het budget, eventuele reward en of het project past bij het aanbod van het platform. Wie wordt uitgekozen, krijgt een pagina op de website. Hiervoor rekent CineCrowd tien procent van het opgehaalde bedrag. Wanneer het streefbedrag niet binnen de deadline wordt behaald, wordt het geld teruggestort naar de investeerders en maakt de filmmaker geen verdere kosten.
Wisefund
Wisefund is een p2b crowdlending platform, opgericht en gevestigd in Tallinn, Estland. Het platform werd in 2019 opgericht, maar het management heeft jarenlange ervaring in financiën. Het platform biedt leningovereenkomsten uit heel Europa voor investeringen.
Het platform staat bekend om de uitzonderlijk hoge tarieven en terugkoopgarantie. De leningen zijn vermeld in euro’s. Beleggen kan al vanaf tien euro, met een jaarlijkse rente van ongeveer 18 procent. Wisefund werkt samen met Nord Capital Markets, een Lets bedrijf dat helpt met het maken van analyses voor bedrijven die investeringen aanvragen. Tot dusver is er geïnvesteerd middels leningen uit Polen, Zwitserland, Tsjechië, Duitsland en, uiteraard, Nederland. Crowdfunding vs. banklening
Kunstloc Brabant
Het is de missie van Kunstloc om Brabanders te betrekken bij kunst en cultuur, omdat de inspiratie die kunst en cultuur te weeg brengt, een verrijking is. Daarom zet Kunstloc Brabant zich in voor culturele sector, onderwijs, provincie, gemeenten, maatschappelijke organisaties en het bedrijfsleven.
De impulsgelden zijn bestemd voor de duurzame ontwikkeling van het Brabantse cultuursysteem in de volle breedte: professionele kunsten, amateurkunst en cultuureducatie. Het gaat om financiering met een blijvend effect door middel van een tijdelijke impuls.
SamenInGeld (vastgoed)
SamenInGeld biedt mogelijkheden voor mensen die meer rendement willen op hun geld dan bij een bank. Via SamenInGeld kom je in aanraking met vastgoedprojecten die worden verhuurd aan particulieren. Voor deze projecten wordt financiering gezocht. SamenInGeld heeft een vergunning om hypotheken te verstrekken en staat onder toezicht van de AFM. Dankzij het eerste hypotheekrecht op het pand heb je zelfs voorrang op de fiscus mocht er gedwongen verkoop plaatsvinden. De inleg kent een minimum van €250 en is daarmee toegankelijk voor vele investeerders.
Crowdfunding heeft voordelen en nadelen, net als het aangaan van bankleningen. Het succes van crowdfunding hangt af van of het aantrekkelijk is voor investeerders en groepen om in te stappen in een idee. Bij crowdfunding kunnen ondernemers van tevoren testen of er genoeg animo voor een idee is. Als het niet van de grond komt, gaat de campagne niet van start en kunnen ze terug gaan naar de tekentafel. Dat toont al aan dat crowdfunding wel een methode is die relatief veel inspanningen vergt. Het is altijd mogelijk dat iedere inspanning tevergeefs is. Ook komt er administratief werk bij kijken, zoals de correspondentie en de follow-up van investeerders.
Bij een banklening zijn ondernemers ervan verzekerd dat ze relatief snel over geld beschikken, maar ook hier kleven nadelen aan. Zo kunnen er bijvoorbeeld strikte toepassings- of goedkeuringsvereisten noodzakelijk zijn. Bij een lening is het geld van de ondernemer zelf, maar moet deze het wel weer terugbetalen middels afbetaling en rente. De ondernemer heeft aan het eind van het proces zelf de touwtjes weer in handen en heeft niets meer te maken met investeerders als de lening volledig is terugbetaald.
Bij crowdfunding blijft de ondernemer te maken houden met investeerders en met derde partijen. Daarentegen is crowdfunding wel een manier om relatief snel veel geld te kunnen ophalen, mits het idee breed ondersteund wordt. Iedere vorm van financiering heeft dus zijn eigen voors en tegens.
Een campagne starten
Een crowdfundcampagne starten kan al in een aantal stappen. Het begint met het opschrijven van een verhaal: waar komt het product vandaan, waarop is het bedrijfsidee gebaseerd? Het laat zien dat er is nagedacht over het bedrijf of over het product. Vaak wordt het idee ook uitgewerkt in bijvoorbeeld een presentatie, afbeelding of video.
Natuurlijk wil een investeerder return on investment zien. Benoem daarom de voordelen en de beloningen van het investeren. Vertel precies wat er wel en niet geboden kunt worden. Het is prima om beloften te doen, maar ze moeten natuurlijk wel nagekomen kunnen worden.
Stel een financieringsdoel in. Indien het financieringsdoel wordt bereikt of overschreden, mag de ondernemer het geld gebruiken. Zo niet, dan krijgt de ondernemer niets. Er zijn ook platformen die met een ander model werken, waarbij de financiering wordt behouden, ongeacht van of het doel wordt bereikt.
Uiteraard is ook de promotie belangrijk. Gebruik allerhande sociale media en andere technieken om dekking voor de campagne te krijgen. Het kan handig zijn een marketeer in te schakelen om een waardevolle campagne op te zetten.
Houd donateurs en backers op de hoogte naarmate het project vordert. Regelmatige updates zorgen voor vertrouwen in de campagne. Wie geen regelmatige updates verzorgt, kan investeerders verliezen. Veel platforms hebben tools waarmee investeerders eenvoudig op de hoogte kunnen worden gehouden. Maak gebruik van deze tools.
Het is goed zich te beseffen dat de crowdfundingcampagne niet voorbij is wanneer de financieringsdoelen zijn bereikt: het echte werk begint dan pas. Het project moet worden voltooid, er moeten beloningen worden opgeleverd en iedere stap moet duidelijk worden gecommuniceerd.
Zoals bij ieder product of bedrijfsidee moet het een probleem verhelpen. Vaak willen mensen investeren in iets waar hun eigen leven makkelijker van wordt. De meest succesvolle crowdfundingcampagnes gingen over technieken die problemen in het keven verlichten.
Wanneer het gaat om het uitbrengen van een product, is het zaak al vroeg in het proces onderzoek te doen naar eventuele fabrikanten die het product kunnen maken. Investeerders zullen geïnteresseerd zijn in het maakproces en in de tijdspanne waarin het product zal worden opgeleverd. Soms kan een ondernemer ervoor kiezen het product lokaal te laten maken en soms kan worden uitgeweken naar het buitenland.
Het kan zijn dat investeerders en backers feedback geven. Breng in dat geval belangrijke feedback terug in het product. Laat zien dat de mening van investeerders en backers er toe doen. Zo zetten ondernemers een goed bedrijf of product in de markt en is de kans op het ophalen van het financieringsdoel groter.
Crowdfundingvormen
Er zijn verschillende vormen voor crowdfunding. We zetten de meest voorkomende crowdfundingvormen op een rij.
Eigen vermogen
Bij eigen vermogen kopen investeerders aandelen in het bedrijf en ontvangen ze dividend. De vergoeding is dan afhankelijk van de behaalde winst.
Vreemd vermogen
Bij vreemd vermogen verstrekken investeerders een lening via crowdfunding. Het rentepercentage en de looptijd worden door de ondernemer zelf bepaalt. Start-ups moeten doorgaans een hogere rente aanbieden dan bedrijven die al langer bestaat. Het platform kan de ondernemer hier ook over adviseren. De lening (vreemd vermogen) is de meest populaire vorm van crowdfunding. In 2019 had 89 procent van de opgehaalde bedragen een lening als basis.
Rewards of tegenprestatie
Bij beloningen (rewards) of een tegenprestatie, biedt de ondernemer een tegenprestatie in de vorm van een product of een dienst. Daarbij worden vaak ludieke acties verzonnen. Een koffiebar kan een investeerder bijvoorbeeld trakteren op een jaar lang gratis koffie komen drinken op een bepaalde dag. Goed om rekening mee te houden: de waarde van de tegenprestatie is omzetbelastingplichtig.
Donatie
Bij een donatie schenkt de investeerder het geld en wordt er niets voor terug verwacht. Goed om te weten: de ondernemer krijgt te maken met het schenkingsrecht en alle regels die hierbij horen.
Investeren in crowdfunding
Wie investeert in crowdfundingprojecten en bedrijfsleningen, helpt ambitieuze ondernemers om te starten of uit te breiden. In ruil voor de investering kan de investeerder een bepaald rentetarief ontvangen.
Doorgaans investeren investeerders bij crowdfunding in lineaire bedrijfsleningen. Dat betekent dat er maandelijks rente en aflossing wordt ontvangen. De leningen kunnen door bedrijven worden gebruikt voor investering, ontwikkeling en overname.
Investeerders wegen risico’s tegen elkaar af. Bij crowdfunding geldt dat het een risico is, zoals bij iedere investering. Het kan zijn dat de investeerder minder terugkrijgt dan deze heeft ingelegd. Daarom is het een goed idee ongeveer 10 procent van het maximale belegbare vermogen te investeren in crowdfunding en de inleg te spreiden over meerdere projecten.
Het voordeel is wel dat crowdfunding steeds volwassener en transparanter wordt. Investeerders kunnen steeds beter peilen wat een reëel rendement is bij een investering. Transparantie is steeds belangrijker geworden en informatie is steeds vaker voorhanden. In 2016 werden de eerste rendement- en default cijfers bekend: het gemiddelde rendement bedroeg toen zo tussen de 7,22 procent bruto en 4,32 procent netto. Crowdsourcing
Onder crowdsourcing verstaan we het bundelen van kennis van experts die zonder (of tegen een kleine) tegenprestatie een (bedrijfs)probleem willen helpen oplossen. Ze delen de oplossing vaak gratis met anderen. De kern zit in het gebruiken van een publiek of een groep (‘de crowd) voor het oplossen van diverse vraagstukken.
Crowdsourcing wordt vaak via het internet gedaan, maar dat hoeft niet per se. De werking is simpel: een partij (zoals de overheid, een ontwikkelaar of een multinational) heeft een vraag. Deze zet het vraagstuk uiteen op een website en de crowd komt op basis van dat probleem met een oplossing. Het is toepasbaar in veel gebieden, zoals het inzicht bieden van sterktes en zwaktes.
Denk maar eens aan Lego: de crowd (de klant of de consument) kan zelf online een nieuwe Lego-creatie indienen. De fabrikant verpakt de benodigde steentjes en stopt ze in een doosje. Tegen betaling worden de steentjes opgestuurd. De ontwerpen kunnen ook in een catalogus worden gezet, zodat ook anderen het kunnen bestellen. De bedenker van de creatie krijgt een klein deel van de omzet. Op die manier bespaart Lego op personeel. Geloof het of niet, maar in de top 5 van Lego-speelgoed staan geen creaties van experts, maar creatiefs van 9-jarige liefhebbers. Een perfect voorbeeld van crowdsourcing.
Ontstaan
Crowdfunding is rond 2008 ontstaan door de financiële crisis. Destijds konden bedrijven maar moeilijk aan financiering komen. Ze kregen geen lening van de bank en investeerders hielden de hand op de knip. Bovendien werden de regels voor het uitlenen van kapitaal aangescherpt.
Start-ups en beginners konden zo goed als onmogelijk een nieuw project financieren. Daarom gingen ze op zoek naar alternatieve manieren om aan financiering te komen. In de beginfase van crowdfunding probeerden vooral ondernemer in de creatieve industrie en de tech industrie op zoek naar een manier om geld binnen te halen, in ruil voor een beloning. Een goed voorbeeld hiervan is de Pebble smartwatch: het bedrijf erachter wist miljoenen op te halen met een product dat echt iets voor de toekomst was.
Crowdfunding is vooral snel gegroeid door het internet en sociale media. Het is een van de meest valide opties om een massabereik te genereren; het opzetten van een campagne kost betrekkelijk weinig geld in vergelijking tot de grote budgetten die voor pers- en media-aandacht benodigd zijn. Iedereen kan middels het internet uitgever zijn van zijn eigen content, die we ook weer terugzien bij crowdfundingprojecten. Daardoor is het bereik vaak geen probleem meer.
Essentieel voor een succesvolle crowdfundingcampagne is dan ook dat de ondernemer precies weet hoe, waar en wanneer de crowd te bereiken valt. Dankzij het internet staat de ondernemer direct met zijn of haar publiek in verbinding. Varianten
Juridisch
In Nederland is crowdfunding niet altijd toegestaan. In beginsel hebben De Nederlandse Bank (DNB) en de Autoriteit Financiële Markten (AFM) de bevoegheden om op te treden tegen bepaalde projecten. Het is hen taak om investeringen in goede banen te leiden. Instanties kunnen optreden tegen zowel de investeerder, de kapitaalontvanger als het platform dat de crowdfunding aanbiedt.
Investeerders moeten bijvoorbeeld rekening houden met de regels rondom het aanbieden van krediet. Zeker als zij een rechtspersoon zijn. Investeerders mogen niet zomaar krediet aanbieden. Een krediet aanbieden van consument tot consument mag wel, met een maximum van 40.000 euro en maximaal 100 kredieten.
Bedrijven en organisaties mogen ook middels crowdfunding niet zomaar leningen aangaan, zoals kredieten, obligaties en dergelijke. Effecten zijn wel toegestaan, als er (in de meeste gevallen) een prospectus wordt gesteld. Ook beleggingsobjecten kunnen zijn toegestaan. daarbij valt te denken aan het verkrijgen van een recht op een zaak waarbij rendement in het vooruitzicht wordt gesteld. Het beheer daarvan moet door een derde partij gebeuren. Crowdfundende partijen als bedrijven of organisaties, kunnen te maken krijgen met consumenten als investeerders. Er kan dan een vergunning noodzakelijk zijn.
Deze regels hoeven geen beperking te vormen. Vaak is een en ander al geregeld op het crowdfundingplatform zelf. Een platform kan bijvoorbeeld toestaan dat alleen consumenten zich mogen investeerders, of juist alleen bedrijven of organisaties. Het kan ook voorkomen dat alleen bedrijven of alleen consumenten om crowdfunding mogen vragen. Het is altijd een goed besluit om goed naar de voorwaarden te kijken alvorens een verzoek voor crowdfunding te plaatsen, of een investering aan te gaan./
Het is ook goed om te weten dat niet iedereen zomaar mag adviseren in crowdfunding. Sommige platformen hebben toestemming moeten vragen om een bemiddelende rol te spelen. Bovendien mag ook niet zomaar op eigen initiatief krediet verleend worden.
Er zijn tal van mogelijkheden, maar niet alles is toegestaan. Wie twijfelt over de legitimiteit van een transactie, kan het best eerst advies inwinnen bij een juridisch of een financieel adviseur.
Veelgestelde vragen omtrent crowdfunding
Crowdfunding is een manier om geld op te halen voor het starten van of uitbreiden van een bedrijf. Vaak wordt een nieuw product op de markt gebracht, waarvoor fondsen moeten worden opgehaald. Dit geld wordt opgehaald bij particuliere en zakelijke investeerders. Zij krijgen hiervoor een beloning, worden aandeelhouder, krijgen een rentepercentage of ze doen een donatie.
Kiezen voor crowdfunding kan een valide keuze zijn voor ondernemers die (snel) financiering nodig hebben voor hun bedrijf. Daarnaast is het een manier waarbij meteen feedback wordt gegeven op een dienst of een product. Vaak is de methode van crowdfunding voor investeerders laagdrempelig, omdat ze al vanaf een paar tientjes kunnen instappen.
Crowdfunding zorgt voor een speciale band tussen het bedrijf en de mensen die er geld in steken. Ze worden fans, ambassadeurs en vaak ook trouwe klanten. De criteria van de platforms zijn doorgaans helder en ondernemers kunnen snel van start. Daardoor zijn ondernemers ook minder afhankelijk van banken als financiers.
Geld regelen kost tijd en dat gaat ook op voor crowdfunding. Er moet een campagne voorbereid worden met een korte pitch, er moet een video voorbereid worden en het (digitale) netwerk moet benaderd worden. Daarnaast vraagt crowdfunding een bepaalde openhartigheid over de cijfers en de strategie van het bedrijf.
Voor een succesvolle campagne is het cruciaal om investeerders na de campagne op de hoogte te houden. Ieder platform heeft zijn eigen eisen en manier van werken. Vergelijk daarom eerst platforms om de juiste te kiezen.
Bij crowdfunding kunnen ondernemers zelf aangeven hoeveel geld ze willen ophalen. Vaak geven platforms een minimumbedrag aan in verband met de tijd en de kosten van een campagne. In 2019 haalden ondernemers gemiddeld ongeveer 148.000 euro op met crowdfunding.
De Autoriteit Financiële Markten (AFM) houdt toezicht op crowdfunding. Wie rente, obligaties of aandelen krijgt in ruil voor een investering, heeft vaak een vergunning of een ontheffing van deze instantie nodig. Een voorbeeld hiervan kan een vergunning als financiële dienstverlener, beleggingsonderneming of een ontheffing voor het aantrekken van opvorderbare gelden zijn. In het register valt te zien wie een vergunning nodig heeft.
Bij een financiering kunnen geldvragers de risico’s voor investeerders beperken door zekerheden te stellen. Die worden door de investeerders aangesproken als de geldvrager niet tijdig aan de verplichting kan voldoen. Bij crowdfunding werkt dit op precies dezelfde manier als bij iedere andere lening. Wanbetaling en faillissementen kunnen betekenen dat de tot zekerheid strekkende zaak verkocht moet worden.
Het is goed zich te realiseren dat crowdfunding een vorm van zakelijk lenen is. Zodra er een Overeenkomst van Geldlening (OVG) van een geslaagd project is, kan het zijn dat er een fee betaald moet worden. Deze kan ook worden vermeld op een eventuele verzamelfactuur.
Investeren in crowdfunding kan dienen als ondersteuning voor een goed plan, maar het kan ook financiële voordelen opleveren. Zo kunnen vragende partijen bijvoorbeeld tegenprestaties aanbieden. In het geval van een leningcampagne krijgt de investeerder op termijn de inleg terug, met een bepaald rendement.